মুদ্রা | বিনিময়ের মাধ্যম |
---|---|
মুদ্রার প্রকারভেদ |
|
উপমহাদেশে প্রথম মুদ্রা আইন পাশ | ১৮৩৫ সাল |
উপমহাদেশে প্রথম কাগজের মুদ্রা চালু হয় | ১৮৫৭ সাল (লর্ড ক্যানিং) |
বাংলাদেশে দশমিক মুদ্রা চালু হয় | ১৯৬১ সাল |
বাংলাদেশের একমাত্র টাকা ছাপানোর প্রেস | দি সিকিউরিটি প্রিন্টিং কর্পোরেশন (১৯৮৯), গাজীপুর |
সিকিউরিটি প্রিন্টিং প্রেস থেকে মুদ্রিত প্রথম নোট | ১০ টাকার নোট |
বাংলাদেশে কাগজে ও ব্যাংক নোট যথাক্রমে | ৯টি ও ৭টি |
টাকা ছাপানোর বিশেষ কাগজ আমদানি করা হয় | সুইজারল্যান্ড থেকে |
৫০০ টাকার নোট ছাপা হয় | জার্মানিতে |
১,২,৩,৫ টাকার স্বাক্ষর থাকে | অর্থ সচিবের |
সবার জন্য শিক্ষা লেখা আছে | ২ টাকার মুদ্রায় |
বাংলাদেশে প্রথম নোট চালু হয় | ৪ মার্চ, ১৯৭২ (১ ও ১০০ টাকার নোট) |
বাংলাদেশে প্রথম ধাতব মুদ্রা চালু হয় | ১৯৭৩ সাল |
মুদ্রার অবমূল্যায়নের উদ্দেশ্য | রপ্তানি বৃদ্ধি করা |
বাংলাদেশে মুদ্রার ভাসমান বিনিময় চালু হয় | ১ জুন, ২০০৩ সালে |
জেনে নিই
Read more
আমাদের অল-ইন-ওয়ান মোবাইল অ্যাপের মাধ্যমে সীমাহীন শেখার সুযোগ উপভোগ করুন।
Lorem ipsum dolor, sit amet consectetur adipisicing elit. Ducimus nihil, quo, quis minus aspernatur expedita, incidunt facilis aliquid inventore voluptate dolores accusantium laborum labore a dolorum dolore omnis qui? Consequuntur sed facilis repellendus corrupti amet in quibusdam ducimus illo autem, a praesentium.
1 hour ago
Lorem ipsum dolor, sit amet consectetur adipisicing elit. Ducimus nihil, quo, quis minus aspernatur expedita, incidunt facilis aliquid inventore voluptate dolores accusantium laborum labore a dolorum dolore omnis qui? Consequuntur sed facilis repellendus corrupti amet in quibusdam ducimus illo autem, a praesentium.
1 hour ago
Lorem ipsum dolor, sit amet consectetur adipisicing elit. Ducimus nihil, quo, quis minus aspernatur expedita, incidunt facilis aliquid inventore voluptate dolores accusantium laborum labore a dolorum dolore omnis qui? Consequuntur sed facilis repellendus corrupti amet in quibusdam ducimus illo autem, a praesentium.
1 hour ago
Lorem ipsum dolor, sit amet consectetur adipisicing elit. Ducimus nihil, quo, quis minus aspernatur expedita, incidunt facilis aliquid inventore voluptate dolores accusantium laborum labore a dolorum dolore omnis qui? Consequuntur sed facilis repellendus corrupti amet in quibusdam ducimus illo autem, a praesentium.
1 hour ago
Lorem ipsum dolor, sit amet consectetur adipisicing elit. Ducimus nihil, quo, quis minus aspernatur expedita, incidunt facilis aliquid inventore voluptate dolores accusantium laborum labore a dolorum dolore omnis qui? Consequuntur sed facilis repellendus corrupti amet in quibusdam ducimus illo autem, a praesentium.
1 hour ago
Lorem ipsum dolor, sit amet consectetur adipisicing elit. Ducimus nihil, quo, quis minus aspernatur expedita, incidunt facilis aliquid inventore voluptate dolores accusantium laborum labore a dolorum dolore omnis qui? Consequuntur sed facilis repellendus corrupti amet in quibusdam ducimus illo autem, a praesentium.
1 hour ago
Lorem ipsum dolor, sit amet consectetur adipisicing elit. Ducimus nihil, quo, quis minus aspernatur expedita, incidunt facilis aliquid inventore voluptate dolores accusantium laborum labore a dolorum dolore omnis qui? Consequuntur sed facilis repellendus corrupti amet in quibusdam ducimus illo autem, a praesentium.
1 hour ago
Lorem ipsum dolor, sit amet consectetur adipisicing elit. Ducimus nihil, quo, quis minus aspernatur expedita, incidunt facilis aliquid inventore voluptate dolores accusantium laborum labore a dolorum dolore omnis qui? Consequuntur sed facilis repellendus corrupti amet in quibusdam ducimus illo autem, a praesentium.
1 hour ago
Lorem ipsum dolor, sit amet consectetur adipisicing elit. Ducimus nihil, quo, quis minus aspernatur expedita, incidunt facilis aliquid inventore voluptate dolores accusantium laborum labore a dolorum dolore omnis qui? Consequuntur sed facilis repellendus corrupti amet in quibusdam ducimus illo autem, a praesentium.
1 hour ago
Lorem ipsum dolor, sit amet consectetur adipisicing elit. Ducimus nihil, quo, quis minus aspernatur expedita, incidunt facilis aliquid inventore voluptate dolores accusantium laborum labore a dolorum dolore omnis qui? Consequuntur sed facilis repellendus corrupti amet in quibusdam ducimus illo autem, a praesentium.
1 hour ago
1 x Application (67.89%) | 151ms |
1 x Booting (32.11%) | 71.34ms |
update `subjects` set `view_count` = `view_count` + 1, `subjects`.`updated_at` = '2025-04-18 07:59:40' where `id` = 16155
Bindings |
|
Backtrace |
|
select `_lft`, `_rgt` from `subjects` where `id` = 16155 limit 1
Bindings |
|
Backtrace |
|
select `id`, `name`, `parent_id`, `_lft`, `_rgt`, `show_content`, `num_of_mcq`, `num_of_written`, `des_added_by`, `des_updated_by`, `author_name`, `link_subject_id`, `sub_category_id`, `main_category_id`, `slug`, `meta_og_title`, `meta_keyword`, `meta_description`, `vote`, `view_count`, `icon`, `page_type`, `chapter_name` from `subjects` where (`subjects`.`_lft` between 17896 and 17897) and `subjects`.`deleted_at` is null
Bindings |
|
Backtrace |
|
select `id`, `description`, `short_description`, `subject_id` from `subject_descriptions` where `subject_descriptions`.`subject_id` in (16155) and `subject_descriptions`.`deleted_at` is null
Backtrace |
|
select `id`, `name`, `slug` from `sub_categories` where `sub_categories`.`id` in (4878) and `sub_categories`.`deleted_at` is null
Backtrace |
|
select `id`, `user_id`, `completeable_type`, `completeable_id`, `complete_progress`, `is_complete` from `completes` where `completes`.`completeable_id` in (16155) and `completes`.`completeable_type` = 'App\\Models\\Subject'
Bindings |
|
Backtrace |
|
select `id`, `name`, `parent_id`, `_lft`, `_rgt`, `show_content`, `des_added_by`, `des_updated_by`, `author_name`, `link_subject_id` from `subjects` where `subjects`.`id` in (10776) and `subjects`.`deleted_at` is null
Backtrace |
|
select `id`, `description`, `short_description`, `subject_id` from `subject_descriptions` where `subject_descriptions`.`subject_id` in (10776) and `subject_descriptions`.`deleted_at` is null
Backtrace |
|
select `id`, `name`, `avatar` from `users` where `users`.`id` in (33722) and `users`.`deleted_at` is null
Backtrace |
|
select * from (select `questions`.`id`, `questions`.`subject_id`, `questions`.`category_id`, `questions`.`sub_category_id`, `questions`.`board_exam_id`, `questions`.`passage_id`, `questions`.`question_type`, `questions`.`question`, `questions`.`is_duplicate`, `questions`.`status`, `questions`.`image`, `subjectables`.`subject_id` as `pivot_subject_id`, `subjectables`.`subjectable_id` as `pivot_subjectable_id`, `subjectables`.`subjectable_type` as `pivot_subjectable_type`, row_number() over (partition by `subjectables`.`subject_id` order by `questions`.`created_at` desc) as `laravel_row` from `questions` inner join `subjectables` on `questions`.`id` = `subjectables`.`subjectable_id` where `subjectables`.`subject_id` in (16155) and `subjectables`.`subjectable_type` = 'App\\Models\\Question' and `questions`.`status` = 'active' and `questions`.`deleted_at` is null) as `laravel_table` where `laravel_row` <= 5 order by `laravel_row`
Bindings |
|
Backtrace |
|
select `id`, `question_id`, `option_1`, `option_2`, `option_3`, `option_4`, `option_5`, `image_option`, `image_question`, `answer` from `question_options` where `question_options`.`question_id` in (105183, 105265, 151375, 153508, 160388) and `question_options`.`deleted_at` is null
Backtrace |
|
select `id`, `name`, `slug` from `subjects` where `subjects`.`id` in (79) and `subjects`.`deleted_at` is null
Backtrace |
|
select `subjects`.`id`, `subjects`.`name`, `subjects`.`slug`, `subjectables`.`subjectable_id` as `pivot_subjectable_id`, `subjectables`.`subject_id` as `pivot_subject_id`, `subjectables`.`subjectable_type` as `pivot_subjectable_type`, `subjectables`.`created_user_id` as `pivot_created_user_id`, `subjectables`.`deleted_at` as `pivot_deleted_at`, `subjectables`.`status` as `pivot_status`, `subjectables`.`created_at` as `pivot_created_at`, `subjectables`.`updated_at` as `pivot_updated_at` from `subjects` inner join `subjectables` on `subjects`.`id` = `subjectables`.`subject_id` where `subjectables`.`subjectable_id` in (105183, 105265, 151375, 153508, 160388) and `subjectables`.`subjectable_type` = 'App\\Models\\Question' and `subjects`.`deleted_at` is null
Bindings |
|
Backtrace |
|
select `id`, `title`, `passage` from `passages` where `passages`.`id` in (0) and `passages`.`deleted_at` is null
Backtrace |
|
select * from `subjects` where `subjects`.`id` = 16155 and `subjects`.`deleted_at` is null limit 1
Bindings |
|
Backtrace |
|
select `id`, `name`, `slug`, `parent_id`, `_lft`, `_rgt` from `subjects` where (17897 between `subjects`.`_lft` and `subjects`.`_rgt` and `subjects`.`id` <> 16155) and `subjects`.`deleted_at` is null order by `_lft` asc
Bindings |
|
Backtrace |
|
select * from `subjects` where `subjects`.`id` = 16155 and `subjects`.`deleted_at` is null limit 1
Bindings |
|
Backtrace |
|
select `id`, `name`, `parent_id`, `_lft`, `_rgt`, `slug`, `meta_og_title`, `meta_keyword`, `meta_description` from `subjects` where `subjects`.`id` = 16152 and `subjects`.`deleted_at` is null limit 1
Bindings |
|
Backtrace |
|
select `id`, `description`, `subject_id` from `subject_descriptions` where `subject_descriptions`.`subject_id` in (16152) and `subject_descriptions`.`deleted_at` is null
Backtrace |
|
select `_lft`, `_rgt` from `subjects` where `id` = 79 limit 1
Bindings |
|
Backtrace |
|
select `id`, `name`, `parent_id`, `_lft`, `_rgt`, `name`, `slug`, `icon`, `banner` from `subjects` where (`subjects`.`_lft` between 16791 and 20416) and `subjects`.`deleted_at` is null
Bindings |
|
Backtrace |
|
select * from `mediables` where `mediable_type` = 'App\\Models\\Subject' and `mediable_id` in (16155)
Bindings |
|
Backtrace |
|
select `videos`.`video_src_url`, `mediables`.`mediable_id` as `chapter_id` from `videos` inner join `mediables` on `mediables`.`mediable_id` = `videos`.`id` where `videos`.`id` = 0 and `videos`.`video_src` = 'youtube' and `videos`.`deleted_at` is null
Bindings |
|
Backtrace |
|
select `id`, `name`, `main_category_id`, `slug` from `subjects` where `id` <> 16155 and `parent_id` = 16152 and `main_category_id` = 3 and `subjects`.`deleted_at` is null limit 5
Bindings |
|
Backtrace |
|
select * from `package_plans` where `status` = 'active' and `package_plans`.`deleted_at` is null
Bindings |
|
Backtrace |
|
200
[]
[]
0 of 0array:21 [▼ "x-https" => array:1 [▶ 0 => "1" ] "cookie" => array:1 [▶ 0 => "XSRF-TOKEN=eyJpdiI6IjlmOEV6M0ZLYStabzRXZ204QWtaMlE9PSIsInZhbHVlIjoiQU9PNks1cGtRanpEaGdWN05tc0NIa3RyOTBEYXNZTjJWazV3R1dIVFV6TUliR1ZSVDBPbE8rYnlWd3REVTRzNXpVL1FYeG8rZnNzZm5tamRvSVlhMGFnaWNodDRTY2FOTXJ1anNwQnR3M21tSUdHQjdIY2cvbW43dlZDVndtOVciLCJtYWMiOiJlMzA5NDZjN2E4ZjVmMzRmZjYwNTVkY2U4MWQ3ZTViYjgyNDNlZjY1YmNhZDk2MTE4NzgyNzk5MTBiZTZmNGU2IiwidGFnIjoiIn0%3D; satt_academy_session=eyJpdiI6IjgrR2l2K2hWQzNsUGZ0K1kyY0FXNlE9PSIsInZhbHVlIjoidHFRaDJUZjd5ekRHeGRkcFgyNnBvMjBPZFpvTzYzbHIzTFNqMDF1a1FPb0ZLOVFJS0RML3VzODl4WVFyS2E4Z0FlbVB2QllkakNiZHlrZ1I4WU53cDdtQmdCYTE0djVpcHhDbnBSRFQwNXRUSlZCcFVLckQzaW9YR0ozbTNFZWUiLCJtYWMiOiI2YjJjM2I0ZDcwYjljNDNhNmM5MDFiYjc5MzRkNzQwYjRjODU1MjhkNzI5N2MzZTQwNjFkZjNjODYwNTAwZDdiIiwidGFnIjoiIn0%3D ◀XSRF-TOKEN=eyJpdiI6IjlmOEV6M0ZLYStabzRXZ204QWtaMlE9PSIsInZhbHVlIjoiQU9PNks1cGtRanpEaGdWN05tc0NIa3RyOTBEYXNZTjJWazV3R1dIVFV6TUliR1ZSVDBPbE8rYnlWd3REVTRzNXpVL1FYe ▶" ] "sec-fetch-dest" => array:1 [▶ 0 => "document" ] "sec-fetch-user" => array:1 [▶ 0 => "?1" ] "sec-fetch-mode" => array:1 [▶ 0 => "navigate" ] "sec-fetch-site" => array:1 [▶ 0 => "none" ] "accept" => array:1 [▶ 0 => "text/html,application/xhtml+xml,application/xml;q=0.9,image/avif,image/webp,image/apng,*/*;q=0.8,application/signed-exchange;v=b3;q=0.7" ] "user-agent" => array:1 [▶ 0 => "Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)" ] "upgrade-insecure-requests" => array:1 [▶ 0 => "1" ] "sec-ch-ua-platform" => array:1 [▶ 0 => ""Windows"" ] "sec-ch-ua-mobile" => array:1 [▶ 0 => "?0" ] "sec-ch-ua" => array:1 [▶ 0 => ""HeadlessChrome";v="129", "Not=A?Brand";v="8", "Chromium";v="129"" ] "cache-control" => array:1 [▶ 0 => "no-cache" ] "pragma" => array:1 [▶ 0 => "no-cache" ] "x-real-ip" => array:1 [▶ 0 => "18.190.159.202" ] "x-forwarded-server" => array:1 [▶ 0 => "debugerror.xyz" ] "x-forwarded-proto" => array:1 [▶ 0 => "https" ] "x-forwarded-port" => array:1 [▶ 0 => "443" ] "x-forwarded-host" => array:1 [▶ 0 => "debugerror.xyz" ] "x-forwarded-for" => array:1 [▶ 0 => "18.190.159.202" ] "host" => array:1 [▶ 0 => "debugerror.xyz" ] ]
0 of 0array:2 [▼ "XSRF-TOKEN" => "Bw4bS1fJ0lmkDz4vy9Ynp40wVXQGv6kH8HfH2VcU" "satt_academy_session" => "vv0kpKYpr52PZ7wnSDaKkLZ5xOYVQpV0nV6BXiio" ]
0 of 0array:7 [▼ "content-type" => array:1 [▶ 0 => "text/html; charset=UTF-8" ] "cache-control" => array:1 [▶ 0 => "no-cache, private" ] "date" => array:1 [▶ 0 => "Fri, 18 Apr 2025 01:59:40 GMT" ] "x-ratelimit-limit" => array:1 [▶ 0 => "60" ] "x-ratelimit-remaining" => array:1 [▶ 0 => "51" ] "set-cookie" => array:2 [▶ 0 => "XSRF-TOKEN=eyJpdiI6IldPSXhiN2UrdlZoNEZXVUQ3RldMamc9PSIsInZhbHVlIjoiOWN1Nkw3RW5aMEJBOGJIZm1QMFJSZGV5ek9ac1ljZUpiUHE5dVoxNjJzU1dYYXZmU0VsZWYvWlBKalRxZWU0VGJweUVLUG4xejlXd1ZkL3VoZ2tJT3ZJVWxUd0tBMUQxem1hcUxRam5sZk82Q0pRSmVKd01DZUltWTAzL3g5Mk8iLCJtYWMiOiIzY2JjYzFlYjdkMWQxNTVlZjRkYjRjZWFkNDRiYmU0NDg2OGMwNzViZTQ3NGE4ODE4ODJkMmRlZDY1ZjU3ODc5IiwidGFnIjoiIn0%3D; expires=Sat, 19 Apr 2025 01:59:40 GMT; Max-Age=86400; path=/; secure ◀XSRF-TOKEN=eyJpdiI6IldPSXhiN2UrdlZoNEZXVUQ3RldMamc9PSIsInZhbHVlIjoiOWN1Nkw3RW5aMEJBOGJIZm1QMFJSZGV5ek9ac1ljZUpiUHE5dVoxNjJzU1dYYXZmU0VsZWYvWlBKalRxZWU0VGJweUVLU ▶" 1 => "satt_academy_session=eyJpdiI6InIvN3d0RU03T2RjekRJRmJyYVNkdXc9PSIsInZhbHVlIjoiMHpGQUE2K2ViWXNybDBGVGh0RG91UzgvRHF2Z0ExZDNCbm40NjJhclNkTHZSc2xiRGhRbHdzTVlyaURya3VGVm0zU3AwdThRRGExZXFaR0plOXJWcWhua2RHQ0VvVlpOdHRSbE5YRjdka2NueXo2b1d4b0RzQmx6dkoxVStLaXUiLCJtYWMiOiI0YzhhZTQxZWU1YTUwNjMzMDlhMTY5ZjZmZWZmMzBkNzA5NjE4MzNhNTVlNDQzOWZkOGFkNDRmMWI2MTk2MTE0IiwidGFnIjoiIn0%3D; expires=Sat, 19 Apr 2025 01:59:40 GMT; Max-Age=86400; path=/; secure; httponly ◀satt_academy_session=eyJpdiI6InIvN3d0RU03T2RjekRJRmJyYVNkdXc9PSIsInZhbHVlIjoiMHpGQUE2K2ViWXNybDBGVGh0RG91UzgvRHF2Z0ExZDNCbm40NjJhclNkTHZSc2xiRGhRbHdzTVlyaURya3V ▶" ] "Set-Cookie" => array:2 [▶ 0 => "XSRF-TOKEN=eyJpdiI6IldPSXhiN2UrdlZoNEZXVUQ3RldMamc9PSIsInZhbHVlIjoiOWN1Nkw3RW5aMEJBOGJIZm1QMFJSZGV5ek9ac1ljZUpiUHE5dVoxNjJzU1dYYXZmU0VsZWYvWlBKalRxZWU0VGJweUVLUG4xejlXd1ZkL3VoZ2tJT3ZJVWxUd0tBMUQxem1hcUxRam5sZk82Q0pRSmVKd01DZUltWTAzL3g5Mk8iLCJtYWMiOiIzY2JjYzFlYjdkMWQxNTVlZjRkYjRjZWFkNDRiYmU0NDg2OGMwNzViZTQ3NGE4ODE4ODJkMmRlZDY1ZjU3ODc5IiwidGFnIjoiIn0%3D; expires=Sat, 19-Apr-2025 01:59:40 GMT; path=/; secure ◀XSRF-TOKEN=eyJpdiI6IldPSXhiN2UrdlZoNEZXVUQ3RldMamc9PSIsInZhbHVlIjoiOWN1Nkw3RW5aMEJBOGJIZm1QMFJSZGV5ek9ac1ljZUpiUHE5dVoxNjJzU1dYYXZmU0VsZWYvWlBKalRxZWU0VGJweUVLU ▶" 1 => "satt_academy_session=eyJpdiI6InIvN3d0RU03T2RjekRJRmJyYVNkdXc9PSIsInZhbHVlIjoiMHpGQUE2K2ViWXNybDBGVGh0RG91UzgvRHF2Z0ExZDNCbm40NjJhclNkTHZSc2xiRGhRbHdzTVlyaURya3VGVm0zU3AwdThRRGExZXFaR0plOXJWcWhua2RHQ0VvVlpOdHRSbE5YRjdka2NueXo2b1d4b0RzQmx6dkoxVStLaXUiLCJtYWMiOiI0YzhhZTQxZWU1YTUwNjMzMDlhMTY5ZjZmZWZmMzBkNzA5NjE4MzNhNTVlNDQzOWZkOGFkNDRmMWI2MTk2MTE0IiwidGFnIjoiIn0%3D; expires=Sat, 19-Apr-2025 01:59:40 GMT; path=/; secure; httponly ◀satt_academy_session=eyJpdiI6InIvN3d0RU03T2RjekRJRmJyYVNkdXc9PSIsInZhbHVlIjoiMHpGQUE2K2ViWXNybDBGVGh0RG91UzgvRHF2Z0ExZDNCbm40NjJhclNkTHZSc2xiRGhRbHdzTVlyaURya3V ▶" ] ]
0 of 0array:3 [▼ "_token" => "Bw4bS1fJ0lmkDz4vy9Ynp40wVXQGv6kH8HfH2VcU" "_previous" => array:1 [▶ "url" => "https://debugerror.xyz/admission/%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%82%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%A6%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B0-%E0%A6%AE%E0%A7%81%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE-23198 ◀https://debugerror.xyz/admission/%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%82%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%A6%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B0-%E0%A6%AE%E0%A7%81%E0%A6%A6%E0%A7%8D ▶" ] "_flash" => array:2 [▶ "old" => [] "new" => [] ] ]